Phòng bệnh bạch lỵ ở gà con

Tác nhân gây bệnh

Nguyên nhân bệnh bạch lỵ trên gà con do vi khuẩn Salmonella pullorum. Bệnh xảy ra ở gà con, được truyền dọc từ mẹ sang con qua trứng. Bệnh cũng được truyền ngang do tiếp xúc giữa các con gà ốm, con khỏi ốm mang trùng và gián tiếp qua chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi, ổ ấp, quần áo công nhân bị nhiễm trùng… Mầm bệnh có thể sống trong đất một năm.

 

Triệu chứng

Khi gà con bị bệnh bạch lỵ thường có các triệu chứng:  Gà ốm ủ rũ, kém ăn, bỏ ăn, nằm tụm thành từng đám dưới bóng điện. Gà con rất yếu ớt, tiêu chảy ngay từ khi mới nở, phân trắng xanh, phân dính bết ở lông xung quanh hậu môn, phân tiêu chảy màu trắng. Bụng to do lòng đỏ chưa được tiêu hết trong khi ấp. Gà khỏe mạnh cũng rất dễ bị lây nhiễm từ những gà bị bệnh mang trùng trong đàn sang. Nếu trứng bị nhiễm ít mầm bệnh có con nở ra không chết, nhưng mầm bệnh xâm nhập vào máu, vào các cơ quan nội tạng (tim, gan, thận, ruột…) gây chết vào ngày thứ 4 và thứ 5 là cao nhất, đến ngày thứ 8 bắt đầu giảm xuống.

Khi gà được 15 – 20 ngày tuổi, mặc dù gà đã khỏi bệnh nhưng gà mang trùng có một số con có triệu chứng ốm còi cọc, lông thưa, què quặt và thần kinh, do vi khuẩn viêm khớp và não. Triệu chứng của bệnh khá giống với bệnh phó thương hàn khiến gây ra sự nhầm lẫn dẫn đến quá trình điều trị không đạt hiệu quả cao.

Bệnh bạch lỵ dễ gây tử vong cho gà con – Ảnh: ST

 

Bệnh tích

Gà chết sau khi nở 1 ngày tuổi:

– Chỉ thấy gan và phổi xung huyết đỏ bầm.

– Gan và lách có nhiều điểm hoại tử trắng lấm tấm như đinh ghim.

– Tim và phổi có nhiều điểm hoại tử trắng xám nhạt.

– Lòng đỏ không tiêu có thể bị bã đậu hóa màu trắng hoặc màu kem, đôi khi có lẫn máu, thường bị viêm rốn.

– Lách sưng to, thận xung huyết đỏ. Khi mổ ra ở đường niệu (từ thận ra hậu môn) có chứa chất urat màu trắng.

Trường hợp mãn tính bị áp xe phủ tạng (tim, phổi, màng bụng), viêm ruột mãn tính thể pho mát đặc trưng (bởi phân có màu ghi chứa trong ruột).

 

Phòng bệnh

Ðây là bệnh rất khó loại trừ được mầm bệnh, khi phát hiện được bệnh ở những đàn gà giống nên loại thải những con mang trùng. Thường xuyên vệ sinh tiêu độc chuồng trại, các dụng cụ chăn nuôi. Phun sát trùng thường xuyên theo định kỳ bằng iodine, chlorine; Kiểm tra chuồng trại để đảm bảo chuồng luôn khô ráo, thoáng mát về mùa hè, ấm ấp về mùa đông; Thay đệm lót để tránh vi khuẩn trú ẩn gây bệnh cho gà; Vệ sinh máng ăn, máng uống và các dụng cụ chăn nuôi; Cung cấp đầy đủ thức ăn cho gà, nước sạch có tỷ lệ E.coli dưới mức quy định.

Gà con nên cho uống thuốc phòng bạch lỵ khi được 3 – 5 ngày tuổi như Ampicoli 1 g/2 lít nước. Loại bỏ những con gà sinh sản mắc bạch lỵ để tránh việc ấp trứng của những con gà này sẽ nở ra gà con bị bệnh. Khi đàn gà có dấu hiệu mắc bệnh cần cho uống ngay các loại thuốc sau: Ampicoli 1 g/2 lít nước, men tiêu hóa, B-complex. Nên cho uống nhanh sau khi phát hiện bệnh và cho cả đàn uống vì khả năng lây lan của bệnh rất nhanh. Dùng các chế phẩm tiêu diệt vi khuẩn để trộn vào vỏ trấu giúp phân hủy các vi khuẩn trong phân. Cách ly gà bị bệnh. Có thể tiêm trực tiếp ampicoli vào những con bệnh nặng nếu quá trình cho uống không thuyên giảm.

 

Ðiều trị

Ðiều trị bệnh bạch lỵ hiệu quả thì đầu tiên phải vệ sinh môi trường sạch sẽ, khử trùng, tiêu độc mầm bệnh có trong chuồng trại. Tiếp đó người nuôi có thể điều trị bằng 1 trong 2 cách sau:

Cách 1:

• Cho cả đàn uống vaccine ND – IB

• Cho uống T.Colivit hoặc Bycomycin hoặc Oxymykoin: 20 g

• T. Cúm gia súc hoặc Acetaminophen: 20 g

• Cho gà uống thêm Super Vitamin: 20 g

Ðảm bảo cho nhiệt độ trong chuồng úm, chuồng nuôi để gà luôn được giữ ấm, tránh gió lùa.

Cách 2:

• Dùng T.Avimycin: 20 g

• Thuốc điện giải: 1 thìa

• Pha cùng lúc 2 loại thuốc trên vào 15 – 20 lít nước cho gà uống. Dùng liên tục trong 3 – 5 ngày.

Lưu ý: Liều lượng trên được sử dụng cho 100 kg chứ không phải dành cho 100 con. Tùy vào trọng lượng lớn hay nhỏ sẽ điều chỉnh cho hợp lý.

Người nuôi có thể tham khảo phác đồ điều trị của Công ty Cp Phát triển Công nghệ Nông thôn RTD:

Bước 1: Làm vệ sinh môi trường, thức ăn, nước uống. Phun thuốc sát trùng.

Bước 2: Dùng một trong các loại thuốc sau:

– RTD – AMOXY-COMBY với liều 1 g/1 lít nước. Dùng trong 5 ngày.

– RTD – ÐẶC TRỊ TIÊU CHẢY với liều 10 g/15 – 20 kg TT/ngày. Dùng liên tục 3 – 5 ngày.

– RTD – NOR COLI: 2 – 4 g/lít nước/ngày. Dùng liên tục 3 – 5 ngày.

– T.T.S: 2 g/lít nước hoặc 10 g/25 kg TT. Dùng liên tục 3 – 5 ngày.

– E – BISEPTOL, trộn thức ăn hoặc hòa nước uống, 1 g/ lít nước uống. Dùng 5 – 10 ngày.

>> Bệnh bạch lỵ ở gà con không quá khó điều trị. Nhưng do các triệu chứng thường gây nhầm lẫn với các bệnh kế phát khác nên khiến cách điều trị không phù hợp. Vì vậy, phòng bệnh là cách tốt nhất để ngăn chặn bệnh bùng phát và lây lan, gây thiệt hại cho người chăn nuôi.